Jakie są różnice między umową o pracę a umowami cywilnoprawnymi?

Różnice między umową o pracę a umowami cywilnoprawnymi (umowa zlecenie i umowa o dzieło) są istotne zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. Oto najważniejsze aspekty, które je odróżniają:

---

1. Charakter stosunku prawnego

• Umowa o pracę tworzy stosunek pracy i podlega Kodeksowi pracy.
• Umowy cywilnoprawne (zlecenie, dzieło) podlegają Kodeksowi cywilnemu, nie tworzą stosunku pracy.

---

2. Podporządkowanie i obowiązki

• Przy umowie o pracę pracownik jest podporządkowany pracodawcy – pracuje w określonym miejscu, czasie i według poleceń.
• W umowie zleceniu lub dziele nie ma podporządkowania – wykonawca ma większą swobodę działania.

---

3. Czas pracy i urlopy

• Umowa o pracę gwarantuje normowany czas pracy, prawo do płatnych urlopów, zwolnień lekarskich, przerw.
• Umowy cywilnoprawne nie przewidują urlopów ani norm czasu pracy – praca może być elastyczna, ale też mniej stabilna.

---

4. ZUS i składki

• Z umowy o pracę opłacane są pełne składki ZUS (emerytalne, chorobowe, zdrowotne itp.).
• Umowa zlecenie wiąże się zwykle z odprowadzaniem składek, ale umowa o dzieło często jest bezskładkowa (z wyjątkiem wykonywanej dla własnego pracodawcy).

---

5. Wynagrodzenie

• Umowa o pracę zapewnia co najmniej minimalne wynagrodzenie i terminową wypłatę.
• Umowy cywilnoprawne nie muszą opierać się na minimalnym wynagrodzeniu (choć zlecenie ma stawkę minimalną godzinową).

---

6. Ochrona pracownika

• Pracownik na etacie jest chroniony (np. w ciąży, w okresie wypowiedzenia, przy zwolnieniach grupowych).
• Zleceniobiorcy i wykonawcy dzieła takiej ochrony nie mają.