Co oznacza BEP?

BEP, czyli break-even point (po polsku: punkt rentowności), to kluczowe pojęcie w analizie finansowej i zarządzaniu firmą. Oznacza on taki poziom sprzedaży, przy którym całkowite przychody są równe całkowitym kosztom prowadzenia działalności, co oznacza, że firma ani nie generuje zysku, ani nie ponosi straty – wychodzi dokładnie na zero.

Jest to tzw. próg opłacalności, czyli minimalna ilość sprzedanych produktów lub usług, która pokrywa wszystkie poniesione koszty operacyjne.

Dlaczego BEP jest ważny?

Znajomość punktu rentowności pozwala firmom:

• określić, ile muszą sprzedać, aby zacząć zarabiać,
• podejmować lepsze decyzje cenowe i produkcyjne,
• ocenić opłacalność inwestycji lub nowego projektu,
• opracować skuteczne strategie sprzedażowe i budżetowe.

Dla startupów i małych firm BEP może być pierwszym „kamieniem milowym”, którego osiągnięcie potwierdza stabilność finansową przedsięwzięcia.

Jak oblicza się BEP?

Wyznaczenie punktu rentowności wymaga rozróżnienia dwóch typów kosztów:

• Koszty stałe – niezależne od poziomu sprzedaży, np. czynsze, pensje, leasing, ubezpieczenia.
• Koszty zmienne – uzależnione od liczby sprzedanych jednostek, np. surowce, opakowania, prowizje od sprzedaży.

Podstawowy wzór na BEP (w jednostkach) wygląda następująco:

BEP = Koszty stałe / (Cena jednostkowa – Koszt zmienny jednostkowy)

Oznacza to, że punkt rentowności zależy od tego, jak dużą marżę zysku osiągasz na każdej sprzedanej sztuce produktu lub jednostce usługi.

Przykład zastosowania BEP

Załóżmy, że firma produkuje meble:

• Koszty stałe: 50 000 zł miesięcznie,
• Koszt produkcji jednego stołu (zmienny): 200 zł,
• Cena sprzedaży stołu: 500 zł.

Wzór:

BEP = 50 000 / (500 – 200) = 50 000 / 300 = 167 sztuk

Aby wyjść na zero, firma musi sprzedać co najmniej 167 stołów miesięcznie. Każda kolejna sprzedaż powyżej tego poziomu będzie generować zysk.

Zastosowanie BEP w praktyce

Wyznaczenie BEP znajduje zastosowanie m.in. w:

• biznesplanach,
• strategiach cenowych,
• negocjacjach z inwestorami,
• planowaniu sprzedaży i produkcji,
• analizie opłacalności kampanii marketingowej lub nowej linii produktowej.

Dzięki temu wskaźnikowi można lepiej kontrolować ryzyko finansowe, szczególnie przy wprowadzaniu nowych produktów na rynek lub przy rozbudowie działalności.